สัญญา NDA คืออะไร ? ทำไมจึงต้องทำ
NDA (Non-Disclosure Agreement) หรือสัญญาการไม่เปิดเผยข้อมูล เป็นข้อตกลงทางกฎหมายระหว่างสองฝ่ายหรือมากกว่าที่กำหนดให้ฝ่ายหนึ่ง (หรือทุกฝ่าย) ต้องเก็บรักษาความลับของข้อมูลที่ได้รับ และห้ามนำไปเปิดเผยหรือใช้โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของข้อมูล
1. วัตถุประสงค์ของ NDA
NDA ถูกใช้ในหลายสถานการณ์ เช่น
• ธุรกิจและสตาร์ทอัพ: ปกป้องแนวคิด โมเดลธุรกิจ หรือข้อมูลลับของบริษัท
• พนักงานและนายจ้าง: ห้ามพนักงานเปิดเผยข้อมูลทางธุรกิจของบริษัท
• พันธมิตรทางธุรกิจ: ใช้เมื่อต้องแชร์ข้อมูลเพื่อเจรจาความร่วมมือ
• นักลงทุนและผู้ประกอบการ: ปกป้องแผนธุรกิจจากการถูกลอกเลียนแบบ
2. องค์ประกอบสำคัญของสัญญา NDA
1. ฝ่ายที่เกี่ยวข้อง (Parties Involved)
• กำหนดว่ามีใครบ้างที่ต้องรักษาความลับ (ฝ่ายเปิดเผยข้อมูล และฝ่ายรับข้อมูล)
• อาจเป็นแบบ One-way NDA (ฝ่ายเดียวเปิดเผยข้อมูล) หรือ Mutual NDA (ทั้งสองฝ่ายมีหน้าที่รักษาความลับ)
2. ขอบเขตของข้อมูลที่เป็นความลับ (Definition of Confidential Information)
• ระบุว่าข้อมูลประเภทใดที่ถือว่าเป็นความลับ เช่น ข้อมูลทางการเงิน สูตรผลิตภัณฑ์ ข้อมูลลูกค้า แผนกลยุทธ์ ฯลฯ
3. ข้อจำกัดในการเปิดเผยและการใช้ข้อมูล (Obligations of Receiving Party)
• กำหนดข้อห้ามในการเปิดเผยหรือใช้ข้อมูล เช่น ห้ามแชร์กับบุคคลที่สาม หรือห้ามนำไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตัว
4. ระยะเวลาของสัญญา (Duration of Agreement)
• กำหนดระยะเวลาที่ข้อมูลต้องถูกเก็บเป็นความลับ เช่น 2 ปี หรือ 5 ปี
• อาจมีเงื่อนไขว่าความลับยังต้องถูกเก็บรักษาต่อไป แม้สัญญาจะสิ้นสุด
5. ข้อยกเว้นของข้อมูลที่ไม่ถือเป็นความลับ (Exceptions to Confidentiality)
• ข้อมูลที่เป็นสาธารณะอยู่แล้ว
• ข้อมูลที่ได้รับจากแหล่งอื่นโดยถูกต้อง
• ข้อมูลที่กฎหมายกำหนดให้ต้องเปิดเผย
6. บทลงโทษกรณีผิดสัญญา (Consequences of Breach)
• ระบุว่าหากมีการเปิดเผยข้อมูลโดยไม่ได้รับอนุญาต จะมีบทลงโทษอย่างไร เช่น ค่าปรับ หรือฟ้องร้องเรียกค่าเสียหาย
7. กฎหมายที่ใช้บังคับ (Governing Law & Jurisdiction)
• ระบุว่าหากมีข้อพิพาท จะใช้กฎหมายของประเทศใด หรือศาลใดเป็นผู้พิจารณา
3. ตัวอย่างสถานการณ์ที่ต้องใช้ NDA
• บริษัทให้พนักงานเซ็น NDA ก่อนเริ่มงานเพื่อปกป้องความลับทางธุรกิจ
• สตาร์ทอัพที่ต้องการระดมทุนให้ VC (Venture Capital) ลงทุน อาจใช้ NDA ปกป้องแผนธุรกิจ
• สองบริษัทที่กำลังพิจารณาควบรวมกิจการต้องเซ็น NDA เพื่อป้องกันข้อมูลรั่วไหล
4. สิ่งที่ต้องระวังก่อนเซ็น NDA
• ตรวจสอบให้แน่ใจว่าขอบเขตของข้อมูลที่ต้องเก็บเป็นความลับเหมาะสม ไม่กว้างเกินไป
• ตรวจสอบระยะเวลาว่าสมเหตุสมผลหรือไม่
• อ่านเงื่อนไขการบังคับใช้และบทลงโทษให้เข้าใจ